MÜCADELEYİ SEVEN ŞAİR

 

CİGERXWİN

Cigerxwin 1903-1984 yılları arasında yaşamış bir Kürt şairidir. Doğum yeri Mardin’in Gercüş ilçesinin Hesar köyüdür. Küçük yaşta önce babasız sonra anasız kalan Şeyhmus, evli olan ablasına  sığınır. Küçük Şeyhmus,(asıl adı) On bir yaşına kadar ağa ve bey evlerinde, çobanlık, ırgatlık yapar. Sınıflararası çelişkileri yaşayarak öğrenir.

Birinci Dünya Savaşı’nın kargaşa günlerinde, göçlerden birine katılarak, bugün Suriye sınırları içindeki Kamışlı’ya yakın olan Amud köyüne gider. Burada ki yaşayışı da, Mardin’den farksızdır. Ancak, çevresinde okula giden çocuklar vardır. Bu okullar dinsel eğitim veren medreselerdir.  Medreselerde okuyan arkadaşlarından okuma yazma öğrenmeye, fırsat buldukça, kaçıp onlara katılmaya başlar. Okuma tutkusuyla bütünüyle kaçmasını engellemek için okumasına izin verirler. O da başladığı eğitimi inatla sürdürerek cami imamı olmasına olanak tanıyan bir belge alır.

Köy köy dolaşarak yaptığı imamlık ona çevresini, köylülerin yaşam tarzını daha iyi öğretir. Daha sonra, bu ülkede 1921'de İlahiyat Fakültesi'ni bitirerek din görevlisi olarak hizmet etmiştir.

1924 yılında yazmaya başladığı şiirlerine seçtiği imza olan “ciğerhun/ciğeri kanlı” nasıl çektiği acıların özeti ise, onun paylaşımcı bir dünya görüşünden yana oluşunun kaynağı da, kuşkusuz çocukluğundan başlayarak gördüğü, yaşadığıdır.

PAMUK

Gözyaşlarımızla sularız seni ey pamuk.
Bu eller açtırır, bu adımlar güzelleştirir seni.
Elde kazma, elde kürek bütün işlerin bizim omuzlarımızda.
Türküler çağırarak üretiriz seni.
Altın babalarına varırsın sonunda.
Pamuk! Bizim toprağın ürünüsün sen.
Oysa biz çıplağız ve meteliksiz.
Ne kadar yüksekmiş kıymetin bilememişiz.
Cahil ve köylü olduğumuz içindir bu yoksulluğumuz
Yüzde bir kadarını da kazandık mı, razı geliriz.

 

ROBSON

Ey Robson yoldaş!
Yalnız kara derili insanlar değil boyundurukta olan,
Beyaz deriliyiz ne fark eder, kalmışız biz de perişan.
Mazlum, biçare, bilgisiz, kara bahtlı çilekeşiz,
Aç ve çıplak, hasta ve açlıktan çöpe dönmüşüz
Nedir günahımız, suçumuz, sebepsiz birer mahkûmuz.